Rada Ministrów przyjęła pod koniec stycznia projekt zmian w ustawie Prawo o ruchu drogowym, przedłożony przez ministra infrastruktury. Pierwsze czytanie w Sejmie już 24 lutego br.

W ostatnich latach zauważalny jest dynamiczny rozwój technologii w zakresie urządzeń takich jak: hulajnoga elektryczna, deskorolka elektryczna, elektryczne urządzenia samopoziomujące i inne urządzenia o podobnej konstrukcji wyposażone w napęd elektryczny lub napędzane siłą mięśni, przeznaczone do transportu osób. Zmiana ustawy Prawo o ruchu drogowym ma uregulować status prawny tych urządzeń, ale przede wszystkim zapewnić bezpieczeństwo pieszych. Ruch hulajnóg i urządzeń transportu osobistego stwarza realne zagrożenie bezpieczeństwa na drogach i chodnikach.

Kierujący tymi pojazdami będą musieli ustępować pierwszeństwa pieszym i nie utrudniać im ruchu podczas jazdy (po chodnikach, drogach dla pieszych). Dodatkowo poruszając się wśród pieszych, prędkość ma być zbliżona do prędkości pieszych. Prędkość tych pojazdów ma być ograniczona do maks. 20 km/h.

Zakazane będzie m.in. kierowanie hulajnogą elektryczną po jezdni, na której dopuszczalna prędkość jest większa niż 30 km/h, przewożenie innych osób, zwierząt; ciągnięcie lub holowanie innych pojazdów czy pozostawienie pojazdu w sposób niedozwolony.

Do kierowania hulajnogą wymagana będzie karta rowerowa, prawo jazdy AM, A1 lub B1. Każdy kto ukończy 18 lat, będzie mógł się poruszać bez w/w dokumentów. Dzieci do lat 10 nie będą mogły korzystać z hulajnogi czy UTO, jeżdżąc po drogach publicznych, wyjątek to jazda w strefie zamieszkania pod nadzorem osoby dorosłej.

Za nieprzestrzeganie ograniczeń przewidziane będą mandaty, np. jazda z telefonem w ręce - 200 zł, nieustąpienie przez kierującego pojazdem pierwszeństwa pieszym znajdującym się na przejściu - 350 zł.

Nowe przepisy wejdą w życie po 30 dniach od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.

Ministerstwo Infrastruktury nie będzie obniżać wieku koniecznego do uzyskania prawa jazdy kategorii B. Zdaniem resortu obecnie funkcjonujące prawo jest optymalne ze względu na bezpieczeństwo ruchu drogowego. Według ministerstwa w UE, funkcjonują zapisy prawne, w których ustalona została dolna granica wieku do uzyskania prawa jazdy na 18 lat.

Interpelację w sprawie obniżenia wieku potrzebnego do uzyskania prawa jazdy złożył poseł Andrzej Kosztowniak. Zapytał resort infrastruktury, czy rozważa umożliwienie podejścia do egzaminu na prawo jazdy kat. B osobom, które ukończyły 17. rok życia.

Poseł powołał się, na rozwiązania funkcjonujące w części europejskich państw, np. w Holandii czy Francji. Tam osoby, które w wieku 17 lat zdadzą egzamin na prawo jazdy dostają je, chociaż muszą liczyć się z pewnymi ograniczeniami, m.in. zakazem prowadzenia pojazdów w godzinach nocnych, ograniczeniem kierowania pojazdem tylko na terenie danego kraju, czy jazdą z osobami starszymi o określonym stażu.

W opinii posła taka zmiana będzie miała pozytywny wpływ na bezpieczeństwo na drogach. Poseł uważa, że młodzi kierowcy, którzy swoje doświadczenie będą zdobywać np. pod okiem dorosłych, będą bardziej odpowiedzialnymi i rozważnymi kierującymi.

Zgodnie z opinią składającego interpelację, obecnie młodzież szybciej dorasta, szybciej chce realizować swoje potrzeby. Wiąże się to z potrzebą swobodnego przemieszczania się. To w opinii posła jest argument, aby obniżyć wiek niezbędny do uzyskania uprawnień do kierowania pojazdami.
Ministerstwo Infrastruktury jest przeciwne takim zmianom. Zdaniem resortu obecnie obowiązujące rozwiązanie prawne jest optymalne ze względu na bezpieczeństwo ruchu drogowego.

Polskie przepisy są oparte na dyrektywie 2006/126/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 20 grudnia 2006 r. w sprawie praw jazdy, w której dolna granica wieku do uzyskania uprawnień jest określona na 18 lat. Co prawda dyrektywa daje możliwość obniżenia wieku do 17 lat, jednak takie prawo jazdy prawdopodobnie nie będzie uznawane w innych państwach członkowskich. Na takie rozwiązanie zdecydowały sie tylko 4 kraje spośród 27 członków UE.

Jak zauważył w odpowiedzi Rafał Weber - Sekretarz Stanu w Ministerstwie Infrastruktury, że młodzi ludzie mogą uczestniczyć w ruchu drogowym, kierując pojazdami określonymi w kategoriach AM i B1 tj. motorowerami i czterokołowcami lekkimi (już w wieku 14 lat) oraz od 16 roku życia wszystkimi czterokołowcami, których masa własna nie przekracza: w przypadku przewozu rzeczy 550 kg, a w przypadku przewozu osób 400 kg.

Od czerwca 2021 kierujący pojazdem podczas przejazdu autostradą i drogą ekspresową będzie obowiązany zachować minimalny odstęp między pojazdem, którym kieruje, a pojazdem jadącym przed nim na tym samym pasie ruchu. Odstęp ten wyrażony w metrach określa się jako nie mniejszy niż połowa liczby określającej prędkość pojazdu, którym porusza się kierujący, wyrażonej w kilometrach na godzinę. Przepisu tego nie stosuje się podczas manewru wyprzedzania.

Zamiar słuszny, bo jazda na zderzak jest nie tylko niebezpieczna, ale rownież denerwująca dla innych uczestników ruchu. "Miszczowie" kierownicy nie zdają sobie sprawy, że życie znacząco różni się od Forza Horizon 7 czy filmu Szybcy i Wściekli. W realu w ciągu niespełna 1 sekundy można stracić życie lub znacząco je skomplikować. Dodatkowo jest duża szansa, że zaszkodzą nie tylko sobie, ale też innym uczestnikom ruchu.
Należy jednak postawić pytanie, jak będzie weryfikowane utrzymanie właściwego odstępu oraz czy kierujący będą z łatwością potrafili obliczyć i... oszacować ile to jest np. 70 m w dynamicznie zmieniającej się sytuacji na drodze.

Czy zmiana przepisów będzie miała wpływ kierujących?! Nasze obawy budzi potencjalne tłumaczenie w stylu "przygotowywałem się lub rozpocząłem manewr wyprzedzania". Po raz kolejny docieramy do wniosku, że bardziej efektywna byłaby edukacja i pobudzenie świadomości niż pseudo zakazy, których nie będzie wiadomo jak egzekwować.

Co prawda na dzień dzisiejszy nowelizacja ustawy nie zakończyła ścieżki legislacyjnej (uchwalona przez Sejm, oczekuje na obrady Senatu, a następnie jeśli przejdzie przez Senat bez zmian, trafi do podpisu Prezydenta RP), to jednak umieszczona w ustawie data obowiązywania od dnia 1 czerwca 2021 wskazuje, że w tym terminie wejdzie w życie.

Od czerwca 2021 zabronione będzie korzystanie z telefonu lub innego urządzenia elektronicznego podczas wchodzenia lub przechodzenia przez jezdnię lub torowisko oraz na przejściu dla pieszych – w sposób, który prowadzi do ograniczenia możliwości obserwacji sytuacji na jezdni, torowisku lub przejściu dla pieszych.

Zamiar słuszny, bo nonszalancja pieszych potrafi przyprawić o koszmary. Ludzie wyrwani ze świata rzeczywistego do tego pięknego i wirtualnego, stanowią zagrożenie dla siebie i innych. Jeżeli chodzi o wykonanie to podobnie jak z omawianą wczoraj zmianą, nic nie zastąpi rozsądku, ostrożności, koncentracji i przewidywania!
 
Niestety w ciągle zmienianym systemie edukacji brakuje zapisów dotyczących nauki oceny ryzyka w ruchu drogowym. Uczestnikiem ruchu drogowego stajemy się praktycznie od dnia kiedy samodzielnie zaczniemy się poruszać. Tymczasem edukacja szkolna o ruchu drogowym wspomina w czasie nabywania uprawnień do kierowania rowerem, potem długo nic... i prawo jazdy. Kiedy już zdobędziemy uprawnienia to zapominamy, że ta odpowiedzialna "praca" również powinna podlegać doskonaleniu. Oczywiście nie chodzi o szkolenie redukujące punkty karne. ;)
 
Można przywołać akcje BRD i projekty społeczne. Tak, są super i należy je organizować, jednak nic nie zastąpi procesu, bo na tym polega nauka. Jeden super wykład z autorytetem nie zmieni nawyków. Pogadali, pogadali, a teraz do rzeczywistości. To co tam na facebooku?!
 
Tymczasem, kto będzie weryfikował czy korzystanie z telefonu nie prowadziło do ograniczenia obserwacji sytuacji na jezdni? Każdy zapytany obywatel przechodzący przez jezdnię z telefonem w dłoni odpowie, że obserwował otoczenie. Jeśli jednak zapytacie jakiego koloru kurtkę miał minięty właśnie przechodzień, to zrobi wielkie oczy i rozpocznie próbę "ustrzelenia" właściwej odpowiedzi.
 
Kontynuując wątek przekazu medialnego sugerującego, że od czerwca piesi "zawsze" mają pierwszeństwo, odkrywamy kolejną zmianę, która może doprowadzić do pogorszenia statystyk wypadków z udziałem pieszych.
 
Co prawda na dzień dzisiejszy nowelizacja ustawy nie zakończyła ścieżki legislacyjnej (uchwalona przez Sejm, oczekuje na obrady Senatu, a następnie jeśli przejdzie przez Senat bez zmian, trafi do podpisu Prezydenta RP), to jednak umieszczona w ustawie data obowiązywania od dnia 1 czerwca 2021 wskazuje, że w tym terminie wejdzie w życie.

Od czerwca 2021 pieszy wchodzący i przechodzący przez przejście dla pieszych, będzie miał pierwszeństwo. Wyjątek stanowi wchodzenie na przejście z torowiskiem, przed nadjeżdżający tramwaj. W tym wypadku tramwaj będzie miał pierwszeństwo.

Ważne! Wchodząc "na" lub przechodząc "przez" przejście dla pieszych w dalszym ciągu będzie obowiązek zachowania szczególnej ostrożności tj. zwiększenia uwagi i dostosowaniu zachowania do warunków i sytuacji zmieniających się na drodze, w stopniu umożliwiającym odpowiednio szybkie reagowanie!

Jak należy czytać tę zmianę? Czy będzie ona stanowić legitymizację wtargnięć na przejście? Jedno jest pewne, kierujący będą bardziej uważni, aby odczytać intencję pieszego tzn. czy stoi przy przejściu, czy zamierza jednak na nie wejść. Piesi z kolei, jeśli przekaz medialny w dalszym ciągu będzie sugerował, że "zawsze" mają pierwszeństwo, staną się mniej uważni, co może doprowadzić do pogorszenia statystyk wypadków z udziałem pieszych.

Stare powiedzenie głosi: "Cmentarze pełne sa osób, które miały pierwszeństwo.."

Pamiętajcie! Żaden przepis nie zastąpi rozsądku, ostrożności, koncentracji i przewidywania!

Co prawda na dzień dzisiejszy nowelizacja ustawy nie zakończyła ścieżki legislacyjnej (uchwalona przez Sejm, oczekuje na obrady Senatu, a następnie jeśli przejdzie przez Senat bez zmian, trafi do podpisu Prezydenta RP), to jednak umieszczona w ustawie data obowiązywania od dnia 1 czerwca 2021 wskazuje, że w tym terminie wejdzie w życie.

Czy podczas kontroli osoby kontrolujące mogą żądać do wglądu umów zlecenie lub o pracę pomiędzy osk  a instruktorami? Jeśli tak, to czy w tym zakresie podmiot kontrolowany ma prawo okazać kopię z usuniętymi/zakrytymi warunkami handlowymi współpracy?

stanowisko resortu:

Zgodnie z art. 44 ust. 5 pkt. 1 ustawy o kierujących pojazdami, kontrolę OSK przeprowadza osoba upoważniona przez starostę, która ma prawo żądania od kierownika OSK m.in. udostępniania dokumentów i innych nośników informacji oraz udostępniania wszelkich danych mających związek z przedmiotem kontroli.

Mając na uwadze powyższe, urzędnik nie ma zakazu wymagania udostępnienia umów zawartych pomiędzy instruktorami a podmiotem ich zatrudniającym, jednak z drugiej strony przedsiębiorca może odmówić ich okazania zasłaniając się tzw. tajemnicą przedsiębiorstwa, o której mowa m.in. w art. 11 ust. 4 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz. U. z 2020 r. poz. 1913). W takim przypadku zanonimizowanie części danych na udostępnianej kontrolującemu umowie będzie optymalnym rozwiązaniem dla urzędnika kontrolującego i podmiotu szkolącego.

komentarz:

Odpowiedź resortu, podpisana przez Dyrektora DTD Bogdana Oleksiaka jest satysfakcjonująca. Stanowisko resortu potwierdza od lat obowiązujące przepisy chroniące tajemnicę przedsiębiorcy, skutecznie ograniczając możliwości administracyjnej wywiadowni gospodarczej. Dlatego zasadnym jest przygotowanie dla urzędnika szablonu nie zawierającego danych osobowych i... handlowych.

Należy jeszcze wziąć pod uwagę, że każda odpowiedź Dyrektora wzbogacona jest notą:

Odpowiedzi na pytania mają charakter wyłącznie poglądowy. Informacje zawarte w odpowiedziach w szczególności nie powinny być traktowane jako porada prawna.

Co można mniej więcej rozumieć w ten sposób:

Organ redagujący treść przepisów przed wejściem ich w życie, wyjaśnia jak należy rozumieć opublikowane treści, jednak jednocześnie wypiera się tego, co miał na myśli oraz odpowiedzialności za te słowa. Oczywiście mamy władzę sądowniczą, która stoi na straży przestrzegania prawa, którego nie tworzy. Mniej więcej to wygląda tak, jak maturalna interpretacja wiersza dokonana przez poetę, który jest jego autorem. Niestety autor nie zalicza egzaminu, bo jego interpretacja, była niezgodna z kluczem odpowiedzi. 

O cyklu:

Firma SPH Credo jako odpowiedzialna firma, wspiera klientów również w ramach prowadzonej przez nich działalności. Zaniepokojeni zgłoszeniami nadsyłanymi przez klientów, w oparciu o naszą wiedzę dokładamy starań, aby rozwiewać wątpliwości interpretacyjne przepisów, związanych z regulowana działalnością tj. prowadzeniem szkoły nauki jazdy. 

Na szczególną uwagę zasługuje zgodność  postępowania organów sprawujących kontrolę nad działalnością ośrodków szkolenia kierowców z obowiązującymi przepisami w zakresie kontroli.

Materiał ukazał się w ramach cyklu SPH Credo w obronie praw OSK.